Οδηγίες της Διοίκησης προς την Πολιτειογραφική Επιτροπή, 1830

Στο κείμενο παρατίθενται οι αναλυτικές οδηγίες της καποδιστριακής διοίκησης προς την Πολιτειογραφική Επιτροπή αναφορικά με τη συγκέντρωση στατιστικών στοιχείων για τον πληθυσμό και τις ιδιοκτησίες.

Ἀρ. 2216
Ὁδηγίαι

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

   Πρὸς τὴν πολιτειογραφικὴν ἐπιτροπήν.

Ἅμα ἠδυνήθημεν νὰ σχεδιάσωμεν τὰ τοῦ ἐσωτερικοῦ ὀργανισμοῦ τῆς ἐπικρατείας, ἐπεφορτίσαμεν τοὺς Ἐκτάκτους Ἐπιτρόπους καὶ Προσωρινοὺς Διοικητὰς νὰ συλλέξῃ ἕκαστος εἰς τὰς ὑπὸ τὴν διεύθυνσίν του ἐπαρχίας ὅλας τὰς δυνατὰς πολιτειογραφικὰς γνώσεις.

Αἱ παρὰ τῶν δημοσίων τούτων ὑπουργῶν διευθυνθεῖσαι πρὸς ἡμᾶς ἀναφοραί, αἱ ὁποῖαι θέλουν σᾶς παραδοθῆ, θὰ σᾶς προμηθεύσουν τὴν πρώτην ἰδέαν τοῦ πράγματος.

Περὶ τὰ τέλη τοῦ τελευταίου ἔτους διωρίσαμεν εἰς ἕκαστον τμήμα ἐπιτροπάς, καὶ τὰς ἐπεφορτίσαμεν νὰ συλλέξουν καὶ αὐταὶ πληροφορίας θετικωτέρας περὶ τῆς καταστάσεως τοῦ πλήθους τῶν κατοίκων τῶν τε ἐθνικῶν καὶ ἰδιωτικῶν ἰδιοκτησιῶν.

Ὁ Γραμματεὺς τῆς Ἐπικρατείας θέλει σᾶς ἐγχειρίσει τὴν ἐγκύκλιον, καθ’ ἣν αἱ ἐπιτροπαὶ εκανόνισαν τὰς ἐργασίας των, καθὼς καὶ τοὺς ὁποίους κατέστρωσαν πίνακας.

Ἀπὸ τὸ ἄθροισμα τῶν διδομένων τούτων σᾶς ἐπιφορτίζομεν νὰ συντάξετε πρὸ πάντων τὸν πολιτειογραφικὸν πίνακα ἑκάστης ἐπαρχίας, καὶ ἐπὶ τοῦ παρόντος ἀρκεῖ νὰ ἐνασχοληθήτε περὶ τὴν Πελοπόννησον.

Οἱ πίνακες οὗτοι θέλουν περιέχει μετ’ ἀκριβείας,
   1 Τὸν ἀριθμὸν τῶν κατοίκων·
   2 Τὸν ἀριθμὸν τῶν ὅσοι ἐξ αὐτῶν ἔχουν ἰδιοκτησίας·
   3 Τὸν ἀριθμὸν τῶν καλλιεργούντων ἐθνικὰς γαίας, οἱ ὁποίοι δὲν ἔχουν ἰδιοκτησίας.

Ἀπὸ τὸ σύνταγμα τοῦτο ἔχομεν τὴν πλέον κατεπείγουσαν ἀνάγκην, ὥστε δὲν ἐμποροῦμεν νὰ σᾶς συστήσωμεν ἀποχρώντως τὸ νὰ ἐπιταχύνετε τὴν συντέλειάν του.

Ἐπειδὴ ἐπιφορτίζεσθε νὰ ἐξακολουθήσετε τὰς ἐξετάσεις καὶ ἐργασίας σας περὶ τοῦ οὐσιωδεστάτου τούτου ἀντικειμένου, σᾶς προσκαλούμεν νὰ μᾶς διευθύνετε ὅλας τὰς παρατηρήσεις, ὅσας ἐμπορεῖτε τυχὸν νὰ κάμετε, τόσον ὡς πρὸς τὰς πληροφορίας, αἱ ὁποῖαι σᾶς ἐκοινοποιήθησαν, ὅσον ὡς πρὸς ἐκείνας, αἱ ὁποίαι ἤθελον εἶσθαι ἀναγκαῖαι νὰ σᾶς δοθοῦν.

Τὸ ἀντικείμενον τοῦ σκοποῦ σας θέλει εἶσθαι τὸ νὰ δώσετε ἐγκαίρως εἰς τὴν Κυβέρνησιν τὴν ἀκριβὴ πολιτειογραφίαν τοῦ κράτους· πλὴν ὅλαι αἱ ἐπ’ αὑτῷ τούτῳ ἐργασίαι σας πρέπει νὰ διευθύνωνται εἰς τρόπον ὥστε ἡ Κυβέρνησις νὰ ἐμπορῇ νὰ τὰς μεταχειρίζεται καθ’ ὅσον ἤθελε λάβη ἀνάγκη ἀπ’ αὐτάς.

Τούτο ἔχοντες πρὸ ὀφθαλμῶν, ἀφοῦ ἐπεξέλθετε ὅλα τὰ ὀποία θέλετε παραλάβει ἔγγραφα, θέλετε μᾶς προβάλει σχέδιον, κατὰ τὸ ὁποίον ἠθέλατε στοχασθῆ ὅτι δύνασθε νὰ φθάσετε εὐστοχώτερον τὸν σκοπὸν τῆς Κυβερνήσεως.

Ἡ ἐπὶ τῆς Οἰκονομίας Ἐπιτροπὴ θέλει σᾶς προμηθεύσει τὰ βιβλία καὶ λοιπὰ εἰς τὰς ἐργασίας σας ἀναγκαῖα. Θέλετε συνέρχεσθε εἰς ἐν τῶν οἰκημάτων τῆς Γερουσίας· οἱ δὲ Γραμματεῖς τῶν δύο τμημάτων αὐτῆς χρεωστοῦν νὰ συνεργάζωνται μεθ’ ὑμῶν.

Θέλετε λαμβάνει ἀνὰ Φοίνικας 200 μισθὸν κατὰ μῆνα, λογιζόμενον ἀπὸ 1 Σεπτεμβρίου.

Ἐν Ναυπλίῳ, τῇ 25 Αὐγούστου 1830.

Ὁ Κυβερνήτης Ι. Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ.

Ὁ Γραμματεὺς τῆς Ἐπικρατείας Ν. ΣΠΗΛΙΑΔΗΣ.

Πηγή: Γενικὴ Ἐφημερὶς τῆς Ἑλλάδος, 3/9/1830. Ἀρ. 71. Ἔτος Ε΄.